Assasssin’s Creed Valhalla bevat alle ingrediënten om dé game van 2020 te worden. Waarom? Niet zozeer vanwege de, ten opzichte van voorganger Odyssey, verbeterde graphics, vechtmodi, terugkeer van een opwaardeerbare thuisbasis of AI, maar – attentie, geachte übernerd – vanwege de hoogwaardige storytelling en historische verdieping. Althans, dat is onze hoop. Voor de unternerd (i.e. het specimen gamers dat zich onderwerpt aan de eeuwige-herhaal-moraal-games zoals FIFA-jaartal-zoveel of piefpaf-poef-Call of Duty XX) is dit potentiële pareltje niet weggelegd. Glorie lonkt, maar helaas liggen AC’s traditionele manco’s bij Valhalla meer dan ooit op de loer. Ergo-de-pergo: het alles of niets met Valhalla.
Hét voorbeeld: Ezio-trilogie
Ter kadrering terug naar Assassin’s Creeds (AC) beste gamereeks: deel 2 uit 2009. De wat oudere übernerds onder u herinneren zich ongetwijfeld deze trilogie rond de Florentijnse assassijn Ezio Auditore van AC2, waarvan met name de eerste game goede gameplay en historische gebeurtenissen, persoonlijkheden, kunst en architectuur uit de Renaissance op sublieme wijze verenigt in een helder en boeiend narratief. We vermoeden zelfs dat deze game de makers van de tv-serie de Borgia’s (2011) heeft geïnspireerd (de magistrale maar anachronistisch ranke en beau-gosserige en veulst te suave Jeremy Irons vertolkt daarin de boevenpaus Alexander VI met volstrekte verve, = aanradertje}. Ezio’s bloedige bloedige verhaal brengt hem naast in Venetië en Florence (I), het ‘Roomse’ Rome (II) en uiteindelijk in het nog maar juist Ottomaans geworden (1453) Istanboel (III). Bijkomend voordeel: na uitspelen kon elke nerd zijn vriendin verrassen met een weekendje in een dezer steden en alle oude gebouwen benoemen en haar – mits voldoende blond – vermaken door Ezio’s daden en gevechten als historische feiten te vertellen. Kan nog steeds, weet u.
Sublieme clash of civilizations
Valhalla zal van gamers geen amateur-gidsen maken. Daarvoor is er van het negende-eeuwse Engeland en Scandinavikingië simpelweg te weinig overeind blijven staan. Neemt niet weg dat in de oude Britse koninkrijkjes Northumbria, Mercia, East-Anglia en Wessex en de eerst plunderende en later koloniserende Vikingkolonies een letterlijk fabel-achtig podium bieden voor boeiende personages en goede verhalen. Met zowel de historische gebeurtenissen van die tijd als de verschillende culturen, religies, mythen en sagen als bronnen, is er (meer dan) genoeg wol om een weergaloze game te kunnen spinnen. Nog voelbaar in negende-eeuwse Albion is de culturele impact van de Romeinse overheersing plus het Keltische verzet (de Britse kenau Boudhicca) en zingen de tragische, gefictionaliseerde reminiscenties van de strijd tussen Romes erfgenamen, de Britons en de binnenvallende Angelen en Saksen nog nog oraal rond in anticipatie hun de schriftelijke vastlegging, twee eeuwen later, als de welbekende Arthurlegenden. De Roomse kerk is nog fanatiek bezig haar dogma’s in de blanke krijtgrond te planten en is nog machtig genoeg om alle heidense brandhaarden te doven. De Noormannen nemen hun eigen magische en animistische kosmos mee, al dan niet verpakt in hun pseudo-olympische godenstelsel. De Homerusachtige epos rondom de vikingvorst Ragnar Lodbrok en zijn zonen klinkt al op menig vikingtong. Ook zonder de strijdkreten en wapengekletter is deze periode en plek een vechtkooi voor verschillende culturen, een Huntingtoniaanse clash of civilisations in middeleeuwse setting. Wat wil je nog meer, een fantasmagorische periode waarin geschiedenis zichzelf ejaculeert in een kosmische eindstrijd die Ragnarökwaardig is. U snapt het punt.
Historiciteit, Netflix-factor en het succes van God of War
Dat met koos 873 n. C. als datum waarop protagonist(/e) Eivor, een vikingstrijder deel uitmakend van de ‘Great Heathen Army‘, is slim. De eerste invallen van de Vikingen eind achtste eeuw waren vooral voor buit en een plek in de medehallen van walhalla, in 865 vielen een conglomeratie van Scandinaviërs het eiland binnen met als kolonisatie als doel. Het Angelsaksisch verzet van met name de koning van Wessex, Alfred de Grote (848-899), gaat ongetwijfeld een rol spelen in het narratieve raamwerk van de game. Veel tv-kijkende nerds weten al wat van deze periode, want de eerste seizoenen van Vikings (deels als een prelude) en The Last Kingdom beide te zien op Netflix, spelen in dit tijdsbestek.
Naast Netflixfactor is het succes van de laatste God of War-game, met de Noorse godenfamilie als leitmotiv, in positieve zin bepalend voor het succes dat Valhalla kan hebben. Veel gamers zijn een beetje voorgeprogrammeerd.
Te veel fantasy, te veel queestes
Het grote voordeel van de Ezio-games is dat het een fictioneel verhaal volgt van de protagonist in een realistische, historische omgeving. Hij vocht weliswaar gedurende verschillende fasen van zijn leven een verzonnen, transcendente strijd voor de beginselen van zijn Assassijnse orde, voor vrijheid en chaos tegen de orde en autoriteit-aanbiddende Tempeliers, maar de wereld ís die van de Renaissance, buiten dit deels metafysische gevecht kom je in de gamewereld geen centauren, mythische beesten en halfgoden tegen. Met Origins en Odyssey hebben de makers de poorten opengezet voor het magische, metafysische of transcendente die mythes, religies en culturen van Egypte en het oude Griekenland. Dat is fun natuurlijk, maar dan raakt de gamer snel verdwaald, aangezien de game met overvloedige hoeveelheid subqueestes zo groot is dat de rode-draad rafelig wordt. AC’s traditioneel zwakke punten, veel herhaling en saaiheid, komen dan snel weer boven drijven. Ook is het negende-eeuwse decor niet te vergelijken met Rome, Florence, Venetië of Athene, omdat er simpelweg geen grootste steden en bouwwerken bestonden toen. Het maakt een goede speelbaarheid de game des te afhankelijker van het verhaal.
Als Tempeliers
De grote vraag is welke historische gedaanten de (voorgangers van de) Tempeliers zich gaan hullen. We vermoeden de de representanten van de kerk of zelfs koning Alfred. Lukt de geweldige contentpotentie om te zetten in een goed te volgen verhaallijn of spat de game uiteen in een chaos van magische side-quests zoals bij Odyssey? De hoop is dat deze spannende negende-eeuwse culturenclash door een goedgekozen en ordelijk kernverhaal wordt gedragen en het less-is-more-beginsel is gehanteerd, zoals eigenlijk alleen bij AC2 is gedaan. Orde, geen chaos en de mate van zelfbeperking bepalen of Valhalla de beste of saaiste game van het jaar wordt. We hopen dat de makers dit keer niet als Assassijnen maar als Tempeliers te werk zijn gegaan.